Ocena wpływu wsparcia EFS i EFRR na trwałość i wysokiej jakości zatrudnienie

Cel badania zogniskował się na ocenie skuteczności, użyteczności, efektywności i trwałości wsparcia udzielanego z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata 2014-2020 (RPOWP 2014-2020) na rozwój przedsiębiorczości i tworzenie miejsc pracy.

Ocenie poddano wsparcie oferowane w ramach trzech działań RPOWP 2014-2020.:

• Działania 1.5 Wspieranie przedsiębiorczości i zatrudnienia w gminach, których rozwój warunkowany jest siecią NATURA 2000 (współfinansowanego ze środków EFRR),
• Działań 2.1 Zwiększenie zdolności zatrudnieniowej osób pozostających bez zatrudnienia oraz osób poszukujących pracy, przy wykorzystaniu aktywnej polityki rynku pracy oraz wspieranie mobilności zasobów pracy i 2.3 Wspieranie powstania i rozwoju podmiotów gospodarczych RPOWP 2014-2020 (współfinansowanych ze środków EFS).

W zakresie Działania 1.5 RPOWP 2014-2020 Wspieranie przedsiębiorczości i zatrudnienia w gminach, których rozwój warunkowany jest siecią NATURA 2000, dotacje dla przedsiębiorstw na inwestycje pociągające za sobą tworzenie nowych miejsc pracy, uzyskało 130 przedsiębiorstw. Dzięki udzielonym dotacjom powstało 598 miejsc pracy. Ponadto, w przedsiębiorstwach, które otrzymały wsparcie wygenerowano ponad 21 mln zł dodatkowych inwestycji prywatnych. W okresie realizacji projektów wskaźnik zatrudnienia na obszarze objętym wsparciem, tj. w gminach, w których rozwój warunkowany jest siecią NATURA 2000, wzrósł do ponad 22% (z 11% w 2013 roku). Wpierane przedsiębiorstwa reprezentowały w szerokim zakresie branże istotne dla rozwoju województwa (m.in. przetwórstwo drewna i budownictwo). Średnia trwałość utworzonych miejsc pracy we wspartych przedsiębiorstwach wynosiła 3 lata i 2 miesiące. Ewaluacja potwierdza również występowanie wysokiego efektu netto interwencji, czyli bezpośredniego wpływu interwencji – bez wsparcia nie powstałoby 485 miejsc pracy.  

W zakresie Działania 2.1 RPOWP 2014-2020 Zwiększenie zdolności zatrudnieniowej osób pozostających bez zatrudnienia oraz osób poszukujących pracy, przy wykorzystaniu aktywnej polityki rynku pracy oraz wspieranie mobilności zasobów pracy oraz Działania 2.3 RPOWP 2014-2020 Wspieranie powstania i rozwoju podmiotów gospodarczych dotacje na założenie działalności gospodarczej uzyskały 3294 osoby, a 98 osób skorzystało z instrumentów zwrotnych, w postaci pożyczek na założenie działalności gospodarczej. Najwięcej przedsiębiorstw utworzono w budownictwie i usługach. W co piątej założonej działalności gospodarczej utworzono dodatkowe miejsca pracy, na których zatrudniono 119 osób. Spośród podmiotów, które powstały dzięki dotacjom  na założenie działalności gospodarczej, w 2024 roku ponad połowa z nich jest nadal aktywna. Natomiast spośród podmiotów, które powstały dzięki pożyczce na założenia działalności, aktywnych w 2024 roku jest aż 62% założonych podmiotów.

Wyniki przeprowadzonej ewaluacji wskazują, że interwencja w zakresie rozwoju przedsiębiorczości oraz tworzenia nowych miejsc pracy w przedsiębiorstwa w województwie podlaskim jest skuteczna, efektywna, użyteczna i trwała. W tych sytuacjach, w których powstałe podmioty zawieszają działalność lub z niej rezygnują, ich decyzje zależą głównie od czynników zewnętrznych: problemy z dostępem do kadr, pandemia COVID-19, wahania koniunktury, wzrost obciążeń składkowych czy inflacja.

Badanie zostało zrealizowane w okresie kwiecień-sierpień 2024 roku.

W badaniu zastosowano szereg metod badawczych: badanie ilościowe i wywiady pogłębione z przedstawicielami beneficjentów, uczestnikami ewaluowanych działań, wywiady pogłębione z przedstawicielami Instytucji Zarządzającej oraz Instytucji Pośredniczącej RPOWP 2014-2020, badanie ilościowe kontrfaktyczne z przedstawicielami podlaskich przedsiębiorstw nieobjętych wsparciem oraz panel ekspertów.

Zapraszamy do zapoznania się ze szczegółowymi wynikami badania.